23. mrt, 2016

TERRORISME EN PARADIJS

De vraag waarom er aanslagen worden gepleegd krijgt antwoorden die té ver zijn gezocht en té diep zijn uitgegraven. De verklaring ligt binnen handbereik. Dit geldt ook voor het beoogde doel: wat willen zij nu bereiken ?

Om met het laatste te beginnen: creëer chaos, paniek en angst. Deze uitleg kan in sommige gevallen voor een deel het doel bepalen, maar het antwoord is eenvoudiger: hit and run, of blaas jezelf op, en zorg ervoor dat er zoveel mogelijk schade wordt aangericht en zoveel mogelijk (dodelijke) slachtoffers vallen. Andere "resultaten" zijn m.i. van ondergeschikt belang. Dat er na een aanslag paniek en angst ontstaan, is secundair en weegt niet op tegen een massaslachting. En als de politiek de mensen op het hart drukt om zo spoedig mogelijk het dagelijkse leven weer op te pakken, en geen angst te tonen, weten de opdrachtgevers van de zelfmoordterroristen dat men "doet alsof alles weer normaal is, maar intussen is hun eigen hart en dat van hun stad tot in hun fundamenten geraakt". Bingo ! Het gaat dus om de omvang van de schade aan economie en mensenlevens. Zo simpel is dat. Op naar het volgende doel.

Wil je tot de kern doordringen van de vraag waarom dan de daad wordt verricht, ook dan is een simpele exercitie voldoende. In reacties op de aanslagen wordt bijna altijd gezegd dat "de vijanden van de moslimwereld moeten boeten voor hun aanvallen op de Islam". Of in andere bewoordingen. Dit is geen poging het westen op het verkeerde been te zetten: er zit daar waarheid in. In met name het Midden-Oosten zijn velen (in hun kielzog extremisten) ervan overtuigd dat de Islam wordt belaagd. Het is het christelijke westen (incl. Israel) tegen het islamitische middenoosten (incl Noord-Afrika). Het is een religieuze strijd. Soms -willen sommige analitici in Europa geloven- ook een strijd tussen westerse vrijheden en moslimse normen, hoewel het de vraag is of onze vrijheden hoog gewaardeerd moeten worden, vanwege de vele beperkingen, en de islamitische normen overdraagbaar moeten zijn, vanwege in veel opzichten het dogmatisch karakter ervan.

Als niet (enerzijds) de oliebelangen zouden prevaleren, en (anderzijds) de moslimstaten al dan niet in een regionale samenwerking hun vraagstukken intern bespreekbaar maken, zou de relatie er geheel anders uitzien. En zou er minder aanleiding zijn om schuldigen aan te wijzen. En zou de "voedingsbodem" onder de extremisten grotendeels wegvallen. De oplossing lijkt dus voor de hand te liggen. Koppel dit aan een gewijzigd buitenlands beleid van de Verenigde Staten zonder drones die buitensporig veel nevenschade aanrichten (ook dan vallen er talrijke onschuldige slachtoffers), dan zou de wereld er vredelievender uitzien. Koppel dit ook aan de provocatie van westerse (ook Nederlandse) politici, die steeds "minder-minder" scanderen, en met moslims in hun nabijheid paniekerig en fobisch reageren, dan zou er een samenleving kunnen ontstaan met minder wantrouwen. Kom met elkaar overeen dat morele vraagstukken nu eenmaal verschillend worden gedefinieerd en niet onderhandelbaar zijn. Culturele verschillen zijn er om te koesteren, zolang er geen rechten worden geschonden.

Ook Islamgeleerden hebben een verantwoordelijkheid: zeg tegen de jihadist, die met een bomgordel niet alleen zichzelf maar ook zijn nabije omgeving naar het hiernamaals meeneemt, dat het een fabel is dat het paradijs wacht, met talrijke maagden. Dit ballonnetje moet worden doorgeprikt. Het paradijs is een mythe die niet bestaat. Je blaast jezelf op, je geest blijft enkel als koude herinnering achter bij de nabestaanden, er blijft niets meer over, geen lichaam, geen ziel, en geen paradijs als eindbestemming. Wie wel bij deze overtuiging voordeel heeft, zijn de bedenkers van het kwaad, die aan hun machtspositie een onaantastbare status geven. Het geloof in een autoriteit is niet meer van deze tijd.

Het zwaard moet dus aan twee kanten snijden. Het westen gaat niet vrijuit. Het midden-oosten ook niet. Elimineer de economische belangen, elimineer het sprookje van het paradijs, om te beginnen. Dan wordt het praten eenvoudiger.

Manuel Sewgobind