KOLONIALE RESTEN IN REPUBLIEK SURINAME (Blog 113)

Ik heb het niet over 25 november 1975: toen "rukte" Suriname zich (terecht) uit de klauwen van Nederland, hoewel de voorbereiding daartoe iets zorgvuldiger had gemoeten. Zand erover als wij, bij een nieuwe situatie waarbij staatsrechtelijke of fundamentele politieke keuzes moeten worden gemaakt (als bijvoorbeeld wijziging van het kiesstelsel), men laat zien dat lering is getrokken uit het verleden. Suriname heeft zich, zonder al te veel krachtinspanning, bevrijd, wat Anton de Kom ook voor zich had gezien. Maar zijn alle resten en ballast verdwenen uit ruim 300 jaar koloniaal verleden?

De Nederlandse monarchie, een oud overblijfsel uit vervlogen jaren dat elke functie ontbeert,  belichaamd door de Oranje-familie, is nog altijd opvallend aanwezig in de straten en regio's van Suriname. En dit vraagt om een serieuze correctie, temeer daar de Oranjes keer op keer hebben laten zien boven de wet willen staan, zichzelf superieur achten in de relatie met de burgers (het klootjesvolk, zoals aristocraten dat plegen te noemen!), belastingen ontduiken (wat de koningvrezende politici in Den Haag "belastingontwijking" noemen, alsof dit gelegitimeerd is en dus toegestaan!), steekpenningen en cadeau's accepteren, zichzelf onschendbaar vinden en zich veel meer rechten toedichten dan het dienende volk, zij de talrijke privileges (in overigens een gelijkwaardige samenleving als de Nederlandse) niet in discussie willen brengen (compleet geruggesteund door VVD-er Mark Rutte), ook niet de belastingvrijstelling (belasting betalen zij niet!), het laten betalen van onderhoud van hun woningen en pleziervaartuigen niet schrappen, ook de beveiliging van hun vakantieverblijven overlaten aan de belastingbetaler. En als verbijsterend klap op de vuurpijl: het voortdurend liegen! Maxima deed dat over haar vader die lid was van de Argentijnse moordjunta van Videla, en ook over de tienduizenden verdwijningen van studenten op de Plaza de Mayo in Buenos Aires. 

Met de opkomst van Adolf Hitler en zijn politieke partij de NSDAP,  werd Bernhard van Lippe-Biesterfeld, de latere prins Bernhard, lid van de partij. Jawel, de nazi-partij die het blanke Duitse ras als Ariërs zag, en verheven boven alle andere. Bernhard voelde zich sterk aangetrokken tot het culturele erfgoed van de nazi's: sterk, blauwe ogen, intellectueel. Bernhard voelde zich, zeggen historici, onaantastbaar! Hij wilde carriére maken en doorstoten tot de top. Toen verscheen Juliana ten tonele. En was het huwelijk bliksemsnel geregeld, want ook elitair. De Nederlandse regering destijds probeerde het nazi-verleden te bagatelliseren en uit te wissen. Steeds heeft hij ontkend lid te zijn geweest. 

Hij was een gierige belastingontduiker: hij kocht een Ferrari 212 en gebruikte een oud chassisnummer om zo de aankoopbelasting te ontwijken (lees: ontduiken!). Hij was ook een schuinmarcheerder: met een aantal buitenrechtelijke kinderen. Maar vele malen erger was de steekpenning die hij aannam van de Amerikaanse vliegtuigbouwer Lockheed, om vervolgens de aanschaf van straaljagers bij de Nederlandse overheid te bepleiten. Hij was het ook die bedreigde olifanten in Afrika doodschoot (wordt ook gezegd van de huidige koning Willem Alexander die op wilde zwijnen schiet, jong geleerd!). Het ergste zou nog komen. Komt nu aan het licht als een deel van de koninklijke archieven opengaan: daarin is het lidmaatschapskaart van Bernhard gevonden, die tot een dag voor zijn dood heeft ontkend lid te zijn geweest van de NSDAP. Een gortdroge leugenaar, deze prins van Oranje. Er wordt vermoed dat er veel meer aan het licht komt. "Ik ben nooit lid geweest van de NSDAP", zei hij tegen de Volkskrant, "Ik verklaar dat met de hand op de Bijbel". Tot voor zijn dood, dat deed hij, om geloofwaardig over te komen, en alszodig in de geschiedenisboeken vermeld te staan. Een geboren en huiddikke leugenaar. Tot op de dag van zijn huwelijk met Juliana was hij betalend lid van de partij van Hitler, die Joden, Roma en Sinti ("zigeuners"), homofielen  en andersdenkenden de dood in joeg. Het deerde Bernhard niet, als lid van het superieure witte ras. Zal de verbijstering hierover rivieren doen overstromen? 

Met de ontmaskering van Bernhard (en ook de andere leden van de monarchie anno 2023) moet toch een mythe tot staan worden gebracht: van een onaangenaakbare familie met bijna goddelijke proporties die zich als superadel door de straten schuivelt. Hij en alle anderen in zijn kielzog, die een systeem vertegenwoordigen dat zich kenmerkt door erfrecht en privileges, gedoogde belastingontduiking en gruwelijke leugens) moet uit het openbare domein worden gewist. Ook uit de woonkamers en slaapkamers van enkele senioren uit die tijd. Iemand als Bernhard, met een racistisch en fascistisch verleden, kan niet langer deel uitmaken van ons gedachtengoed. Per onmiddellijke ingang moet hij verdwijnen uit ons geheugen. 

En wat dit betreft heeft Suriname haast! Bernhard Polder, Bernhard straat, Wilhelminastraat, Juliana- straat, Hendrikstraat (in Nickerie waar ik mijn jeugd heb doorgebracht), zijn naamgevingen die ons doen denken aan het koloniale verleden, en als nu bekend is dat Bernhard een onwelriekende leugenaar is geweest, en lid van een fascistoïde politieke partij, die geen samenleving wilde waarin verschillen een gevaar vormden voor een superieure dominantie van één groep, en symbool stond voor overheersing van één ras, heeft de "Naamgevingscomissie" in Paramaribo een schone en haast heilige taak om de Oranje-overblijfselen te vernietigen. Dit verdient ons land en zijn bevolking. Om te beginnen moet er een inventarisatie komen van alle Oranje-relikwieën en vervolgens de namen te wijzigen, waarvoor er talloze Surinaamse (zeer bruikbare) alternatieven zijn. Suriname is een republiek, zich losgerukt uit een slavernij- en koloniaal verleden, waarin nu geen plaats meer is voor namen die het pijnlijke verleden vergoelijken en mogelijk een gevoel van minderwaardigheid in stand houden. 

Manuel Sewgobind

13 oktober 2023