14. jun, 2016

VERGIFFENIS IN EEN RECHTSSTAAT (22)

Na een decennialange onderdrukking, moe van verzet en uitgeblust, en het lange wachten op verandering die maar niet komt, demonstraties die voortdurend marginaal zijn toegestaan, en in de kiem gesmoord als de omvang daarvan dreigt te groeien, kan de politiek zich eens laten verleiden tot een ongewone opening. Dan moeten wij maar een doorbraak forceren via een amnestywet, gekoppeld aan vergiffenis. Als je geaccepteerd hebt dat in een democratie de rechtspraak zijn beloop moet hebben, dat niemand ongestraft misdrijven (tegen de bevolking, tegen de menselijkheid, tegen vrijheid van vergadering en meningsuiting) kan plegen, dat deze categorie zware misdaden nooit kunnen verjaren, kun je niet tegelijkertijd de dominee of priester, pandit of moulvi, uithangen. Vergeven kun je overwegen bij kruimelmisdrijfjes, zelfs dan moet correctief worden gehandeld, en vergeven is in gebedshuizen ontdekt, en daarom pertinent niet relevant. Vergeven kan rap leiden tot een soort beloning voor politieke criminelen, die altijd hun duivelse acties zullen ondernemen, " omdat er toch vergiffenis wacht".

Een samenleving moet kunnen vergeven, anders is dat geen leefbare samenleving, hebben gelovigen bedacht. Het ligt anders. Vergeven, ongeacht de ernst van het vergrijp, houdt een geschiedenis in stand die permanent in irritatie, woede, toenemend verzet, en dus treurnis en onleefbaarheid resulteert. Misdrijven moet je niet willen belonen. Zo gaan wij Bouterse niet vergeven voor de moorden die hij heeft (laten) gepleegd. De nabestaanden gaan wij anders straffen door vergevingsgezind te worden. Zo gaan wij de Turkse president Erdogan niet pamperen door de genocide op Armeniërs te ontkennen. Gaan wij de Israeliërs niet tegemoetkomen en bezette Palestijnse gebieden als Joods erkennen, gaan wij de Nederlandse politie niet als vriend beschouwen ondanks haar etnisch (lees: racistisch) profileren, gaan wij niet met de overgebleven nazi's een kopje thee drinken, gaan wij Wilders niet omarmen vanwege zijn grimmige intolerantie jegens immigranten en zijn provocatieve tweets.

Vergeven kan en mag niet, want daarmee ondergraaf je de rechtsstaat. Vergeven heeft een bijbelse connotatie, en wat bijbels is, is privé-domein. In een seculiere staat zijn recht en bijbel gescheiden.

De politicus die oproept tot vergiffenis, is de verkeerde persoon op de verkeerde plek, met de verkeerde ideeën. Deze politicus is heel eenvoudig te bespelen, te manipuleren, om te kopen. De policus gaat niet op de stoel van de rechter zitten. Anders zitten wij weer middenin de Middeleeuwen, vóór de Verlichting, toen de kerk de dienst uitmaakte en veel ongestraft mogelijk was. De term vergiffenis past niet in deze tijd.

Manuel Sewgobind