7. aug, 2018

LEVEN ZONDER ZIEL IN SURINAME (60)

Schrik, beef en word om 04.00 uur wakker, eet wat er voor handen is (meestal ongezond en weinig voedzaam, waardoor je ziek wordt en van de dokters rekeningen duizelt), en voordat de zon opkomt sta je met schoffel en kapmes op het veld, de zon begint kort daarna meedogenloos te branden, maar voor beschutting is er geen tijd. Het doel is onophoudelijk zwoegen. Een marginaal deel van het dagresultaat is voor het gezin, het overgrote deel (de huur moet worden betaald, termijnen van leningen aan uitbuiters persoonlijk betaald, kinderen moeten naar school en hebben dure spullen nodig) komt ten goede aan het systeem dat overeind wordt gehouden door grootgrondbezitters en politici die met hen samenspannen.

Het land heeft ook verdiensten, rijkdommen worden naar boven gehaald, die (voor het grootste deel) zonder zijwegen de bevolking hadden moeten bereiken. Maar dit verdwijnt als stof, ontraceerbaar, tussen de dikke muren van villa's, waar de eigenaars met glaasje in de hand, sigaret tussen de lippen, en import-snacks op de koele balkons de geneugten naar binnen laten glijden waarmee god hen heeft beloond. Tussen de muren bevinden zich dikke bundels valuta, maar daarbuiten, het lijkt erop alsof de met zonnebril gecamoufleerde ogen en zielen dat niet zien of weten, is het geen geheim: het zijn smerige, liegende, frauderende en zondige landgenoten die het bestuur van het land in handen hebben. Het zijn bijna onsterfelijke halfgoden, die geen enkele gelegenheid voorbij laten gaan om te vertellen hoe zeer ze van het land houden en hoe trots ze zijn om Surinamer te zijn. Het zijn nep-Surinamers. Geen volbloed-Surinamers, maar bastaards van het grote geld.

Terwijl de bevolking het hoofd breekt over hoe te overleven, en moedeloos en zielloos is geworden, geen inspiratie meer heeft om in zichzelf en gezin te investeren (zij worden toch kaalgeplukt), geen trotsheid meer kent (want de trots over het Surinamer-zijn en een sterk gevoel van nationalisme komt de duivels heel goed uit want het verzet blijft achterwege als het land heilig is), bloeien de eigenaars van het land. De droom over een beter Suriname blijft een droom, nationalisme ontaardt en escaleert niet, de trotsheid radicaliseert niet en gaat niet over tot verzet. Dit komt ze, de barbaren, goed uit. Geen Venezolaanse toestanden, geen uitbraak uit een leven barstensvol ellende. Het komt ze goed uit, deze Surinamers die het land besturen en bestieren, zolang de nationalistische gevoelens de bevolking passief maken.

Het wantrouwen in de machthebbers moet worden gevoed. Met solidariteit die stijgt boven de etnische waarden. Nog altijd bepaalt in sommige gevallen de etnische achtergrond de voorkeur voor een politieke partij. Een overstijging hieruit, een eenheid die ontstaat uit de prioriteit om af te rekenen met de fantomen uit allerlei pluimage (je vindt ze in alle etnische groepen), moet een nieuw perspectief openen.

Alle etniciteiten hebben een gemeenschappelijk doel: een beter lot zonder de bandieten die de rijkdommen en het binnenlandse goud voor zichzelf houden en over lijken gaan. Tot nu toe zijn ze glansrijk in geslaagd om de tegenstellingen aan te wakkeren en zich voor te doen als volbloed Surinamers. De gezamenlijke strijd zal ze doen sidderen. Wat is er verkeerd aan om te eisen dat er hervedeling komt van rijkdom, van beslaglegging van illegaal verkregen bezittingen? Pluk ze kaal, deze bloedzuigende vampieren.

Lang hebben landgenoten gedacht: het wordt goed, het wordt anders. Maar het liegen is norm geworden. En geloof geen enkele bestuurder die zegt hoe veel ze het land adoreren. Leven in Suriname wordt een hel, straks, en een klein groepje geniet van de hemel, daar op de balkons.

Manuel Sewgobind