9. feb, 2021

HINDOSTANEN PROTESTEREN NIET! (95)

Nu even wat anders, een kijkje in de eigen keuken, dus zelfkritiek. En waarom niet de was buiten hangen als je daarmee een bijdrage levert aan een gedrag dat de Hindostaanse identiteit uit de schaduw brengt van passiviteit die de strijd om een herkenbare plek dwarsboomt? Deze knuppel in het hoenderhok sluit aan op het verzet tegen matheid: soberheid en argeloosheid onder de doorsnee Hindostanen, van geen kwaad bewust, terwijl zij de aansluiting missen met de vaart van de ontwikkelingen. Wil je een rol van betekenis spelen, onrecht aan de orde stellen, ongelijkheid bestrijden, arrogantie tackelen, adellijke (lees: hooghartige trots) presentatie en profilering een kopje kleiner maken, jaloezie duiden, het geloof in eigen (verzonnen) voortreffelijkheden ontkrachten, leugenachtigheden uitdunnen, je verdedigen tegen beledigingen, diefstal van geest en goed uit de wereld helpen, dan kun je niet langer zwijgen. Zwijgen is in dit geval verroest metaal, geen 24 karaats goud.

Met een kritische blik de omgeving aftasten, aanwijzen van scheefgroei, begint met vragen als: Klopt dit wel? Is het waar? Wordt de waarheid verteld? Waarom dit? Waarom dat nu weer? Kan dat ook anders? De geest wordt aangespoord om twijfels en alternatieven te ontdekken. Gebeurtenissen, voorvallen en ontwikkelingen met wantrouwen tegemoet treden, past naadloos op de evolutie van de geest. Het opgroeien met deze attitude en jezelf assertiviteit cadeau maken, ook op latere leeftijd, maken weerbaar. En het is vooralsnog niet nodig om grof geschut te gebruiken (bij genocide en geweld, ook door de staat gepleegd, ontstaat een andere situatie), protest betekent geenszins het oproepen tot plegen van agressie of verbaal smerig taalgebruik. En als het zo is dat de "tegenpartij" deze middelen niet schuwt, kun je niet desondanks de middelen die je afwijst, in stelling brengen. " Why do we kill people who kill people, to show that killing people is wrong", zegt Amnesty International terecht. Het verweer moet logisch zijn, beredeneerbaar, en passen binnen de rechtsstaat. Maar een passieve houding tegen alles wat krom en scheef is, is een bedreiging voor de mensheid. De wil om te protesteren moet door onze aderen stromen. Matheid brengt het denken tot stilstand. De ratio wordt versterkt bij de keuze om uit je schulp te kruipen, zodat de kinderen en achterkleinkinderen zich later niet hoeven af te vragen: "Pap, mams, waar was jij toen zoveel onrecht werd gepleegd?" "Je werd uitgescholden, wat deed je daartegen"?

Protest betekent niet bij voorbaat dat je de wereld in je eentje moet veranderen. Dat is uiteindelijk het doel als dit mondiaal breed aan de gang is. Op nationaal niveau worden wel grote successen behaald, denk aan het verjagen van regimes is een groot aantal landen. Maar in het kader van deze bijdrage gaat het om operaties op micro-niveau: binnen families, vriendenkring, in de eigen omgeving, waar het burgerplicht is om onrechtvaardigheid aan de kaak te stellen. Boosheid is normaal, als je je uitspreekt, en dit breder gaat uitdragen, en dit vervolgens leidt tot verandering. Klagen heeft zin! Anders loop je kans als sufferd opzij te worden geschoven. 

De oorzaken van waarom wij als lijdende voorwerpen worden gezien, zijn:

- cultureel bepaald: in de opvoeding zie je de vermanende wijsvinger die je eraan herinnert om je altijd "netjes te gedragen". Wij worden geleerd om "zacht" te praten. Een grote mond (leren wij niet school om assertief te zijn en voor onszelf op te komen?) schaadt de familie, gooit de familienaam te grabbel, wordt ons voorgehouden. Hoe erg is dit als je met je protest onrecht bestrijdt in het voordeel van vele anderen? Dat protest en verweer leiden tot negatieve reacties is iets dat wereldwijd speelt, dagelijks in het nieuws is, maar is geen reden om te "stoppen" en als angsthaas weg te duiken. Stoppen doe je niet als anderen het tot hun hobby maken om mensen te beledigen en als parasieten en virussen de wereld te veroveren. 

- religieus bepaald: niet nodig om je te verdedigen, want de duivel krijgt zijn straf wel. Wat een panklare dooddoener! De karma heeft al bepaald dat de zondaar zijn gesel niet zal ontgaan. Maar is het niet zo dat boosdoeners het langste leven leiden? In alle weelde en alles om zich heen wat het hart begeert? Als hun lot al is bepaald, en het nootlot zal toeslaan, hoeft de rechter geen dubbel straf op te leggen, filosofeer ik met heel veel cynisme.(Dood of ziekte zijn geen straffen, want dat overkomt ons allemaal). We schaffen de rechterlijke macht af, omdat de strafmaat al is bepaald, die de demon niet zal ontlopen. Maar zo werkt de democratische praktijk niet. Stel dat wij criminelen laten lopen? En stel dat het MIJN karma is om protest aan te tekenen? Botsende karma's zien wij dan, de ene demonisch, de andere bevrijdend! Wel nu: de praktijk werkt anders. Strijd leveren wij nu, nu er verbetering kan, en niet in een ander leven waar nog alles onzichtbaar en onzeker is. Geen strijd nu houdt in dat je de boot mist. Niet ingrijpen is een beloning voor kwaadwillenden! En strijdig met jouw karma.

- sociaal-maatschappelijk: wat zullen mensen niet zeggen als je in opstand komt? De angst voor sociale controle is groot. "Wij krijgen een slechte naam", (zie hiervoor), "houd er mee op", proberen anderen het protest in de kiem te smoren. Het protest lijkt een gevoelige snaar te raken. Maar zijn persoonlijke gevoelens niet ondergeschikt aan het belang voor grotere groepen? Protesteren is een morele plicht, de angst voor negatieve geluiden is verwaarloosbaar. Individualisme gooien wij overboord, gemeenschappelijke belangen verwelkomen wij. 

Moet je er iets van zeggen als je je beledigd voelt, als je merkt dat anderen schade aan ondervinden, als er wordt gelogen, als onrecht om zich heen grijpt? Ja, dat doe je! Dat is je karma die immers altijd een ethische afweging maakt. Je krijgt toch een slechte naam? Onbelangrijk, want wij denken niet alleen aan onszelf, nietwaar? Wat je doet, doe je voor de ander, of niet? Of zijn wij zelfzuchtige wezens?

PROTESTEREN: DAT DOEN WIJ! 

Manuel Sewgobind